Geçtiğimiz iki yıl unicorn’lar açısından Türkiye için oldukça güzel bir yıl oldu. Peak Games, Getir, Hepsiburada, Trendyol ve Dream Games Türkiye’nin 1 milyar dolar değerlemeyi aşan ilk girişimleri olarak bizleri sevindirdi. 2022 yılı da unicorn girişimler açısından güzel başladı. Insider, QIA’in liderliğini üstlendiği Seri D yatırım turunda Riverwood Capital ve Sequoia Capital’dan 121 milyon dolar yatırım aldı ve bu yatırımla değerlemesini 1 milyar doların üzerine çıkararak unicorn şirket seviyesine ulaştı. Insider Türkiye’nin ilk yazılım unicorn’u olurken şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Hande Çilingir de ilk kez kadın kurucusu ve CEO’su olan, unicorn bir B2B SaaS (Software as a Service) şirketinin başında yer almış oldu. Bu haber özellikle içinde bulunduğumuz kadınlar günü haftası sebebiyle de daha sevindirici bir hal aldı. Türkiye iki yıl öncesine kadar hiç unicorn sahibi değilken bu son iki yıldaki gelişmelerle şu an 6 unicorn sahibi ve yeni unicorn adayı birçok girişimi de mevcut. Bu şirketlerimiz hem Türkiye içinde teknoloji kullanımına önemli katkılar sağlarken aynı zamanda yurt dışına yapılan ihracatlarla katma değerli bir ihracat pazarı da yaratıyorlar.
Unicorn adayı girişimlere yapılan yatırımlar da genellikle kısa zamanda karşılığını buluyor ve değerlemesini katlanarak artırıyor. Deloitte Teknoloji Fast 50 Türkiye programının kazananlarını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Meta iş birliği ile düzenlenen programda yer alan 50 teknoloji şirketinin 2021 yılındaki ortalama büyüme oranları %847 olarak belirlendi. Listede İstanbul’dan 35, Ankara’dan 8, İzmir ve Kocaeli’nden 3’er ve Sakarya’dan 1 adet girişim yer aldı. Girişimlerin 29’u yazılım, 7’si FinTech (finansal teknolojiler), 4’er tane donanım ve iletişim, 3’ü çevre teolojileri, 2’si sağlık ve yaşam bilimleri ve 1 tanesi de medya ve eğlence alanında faaliyet göstermektedir. Bu yılın birincisi %2124 büyüme oranı ile meditasyon uygulaması Meditopia oldu. Meditopia’yı, %1821 büyüme gösteren dijital enerji yönetim platformu Smartpulse ve %1690 büyüme oranına ulaşan dijital dönüşüm danışmanlık şirketi MENTOR4B takip etti. İlk 10’a giren diğer girişimler ve büyüme oranları da aşağıda verilmiştir.
Bu yıl belirlenen 50 şirkete ek olarak 3 alanda özel ödül de verildi. Gelirleri 50 milyon Euro ve üzerinde olan teknoloji şirketlerine ‘Big Stars Ödülü’ verildi. Ödüle hak kazanan firmalar sırasıyla ASELSAN, İnnova Bilişim Çözümleri, Karel, LOGO YAZILIM ve Smart Güneş Enerjisi Teknolojileri oldu. Kadının teknoloji sektöründeki istihdamını destekleyen firmalara verilen ‘Teknolojide Kadın’ ödülünü yazılım firması VISPERA alırken, topluma ve çevreye yarattığı etki ile en fazla öne çıkan teknoloji firmaları için bu yıl ilk kez verilen ‘Deloitte Etki Ödülü’nün sahibi ise Evreka oldu.
Deloitte’nin yayımladığı bu “Teknoloji Fast 50 Türkiye” sıralamada Antalya’dan bir şirket bulunmamaktadır ancak Antalya bu anlamda önemli bir potansiyele sahiptir. Beş tane üniversite ve teknokentleri ile önemli bir girişim ekosistemi oluşturma gücü vardır. Biz de ATSO olarak ilde girişimcilik ve startup ekosisteminin gelişmesi için çalışıyoruz. Üyelerimizin, girişimci adaylarının ve öğrencilerin yararlanacağı fiziki altyapıya ve kaynaklara sahip bir iş ve inovasyon platformu olan ATSO İnovasyon Merkezi – İNOVATSO’yu kurduk ve bu platform etrafında girişimcilik ekosisteminin gelişmesini hedefliyoruz. Üyelerimize, girişimcilere ve öğrencilere inovasyon ortamı sağlayarak fikirlerin prototipe dönüştürmelerine yardımcı oluyor ayrıca iş birliği fırsatları yakalamasına destek oluyoruz. Bunlara ek olarak ideathon ve hackathonlar düzenleyerek yeni fikirlerin oluşmasına ve bunların uygulamaya geçirilmesini desteklemeye çalışıyoruz. Şimdilerde HABİTAT Derneği ve Antalya Genç Girişimciler Kurulumuz ile birlikte Sürdürülebilir Sosyal Çözümler Maratonu’nu düzenliyoruz. Antalya’daki üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler ve 40 yaşın altındaki girişimci ve girişimci adaylarının sosyal girişimcilik alanlarında yaptıkları başvurularla katıldıkları bu maratonda, alanında uzman birçok eğitmenden konu ile ilgili eğitim alıyorlar ve akabinde başarılı sosyal girişimciler ve alanında uzman kişilerden mentörlük desteği alma fırsatı yakalayacaklar. Fikirlerini jüriye sunacak olan proje sahipleri ayrıca fikirlerini uygulayabilecekleri üyelerimiz ile iş birliği fırsatları da yakalayacaklar. Bu ve buna benzer birçok uygulamamız ile startup ve girişimcilik ekosistemini geliştirerek ilerleyen dönemlerde Antalya’dan da bir unicorn çıkması için çalışacağız.
Seçil Gülbudak Dil
Müşavir
