En büyük istihdam alanlarından olan Restoran, Yiyecek – İçeçek ve Eğlence sektöründe pandeminin yol açtığı kısıtlamalar nedeniyle onbinlerce kişi işsiz, binlerce işletme icralık durumda.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) 37. Komite (Restoran, Yiyecek – İçeçek ve Eğlence Hizmetleri) Başkanı Şeyhmus Kökerer, Komite Üyesi Şevket Aldemir ve işletmeci Olgun Katıkol, ATSO Başkan Yardımcısı M.Cihangir Deniz’i ziyaret ederek, pandemi sürecinde yaşanan sektörel sıkıntılar ve çözümüne yönelik görüş alışverişinde bulundu.
Sektör temsilcileri, pandemi nedeniyle yaşanan kısıtlamalar dolayısıyla Antalya’da binlerce sektör temsilcisinin iş yerini kapatmak zorunda kaldığını, başta kira olmak üzere ödeyemedikleri borçlar nedeniyle icra takibiyle karşı karşıya olduğunu vurguladı.
İşyerleri kapalı olduğu için tarihi geçmiş milyonlarca liralık ürünleri çöpe atmak zorunda kaldıklarını ifade eden sektör temsilcileri, Hükümet’in son kararname ile kapanan restoranlara yönelik serbest bıraktığı gel-al paket servisin işletmelerin yarasına merhem olmadığını kaydetti.
Restoran, Yiyecek – İçeçek ve Eğlence Hizmetleri sektörünün en çok istihdam yaratan sektörler olduğunun altını çizen işletmeciler, “Onbinlerce insan bu sektörde bizlerin yanında çalışıyordu, şu an da adeta bir sosyal dram yaşanıyor. Hükümet bu drama seyirci kalmamalı” ifadesini kullandı.
İŞLETMELERİMİZ AÇIK DEĞİL Kİ NASIL ÖDEYELİM?
Sektör temsilcileri şu değerlendirmelerde bulundu;
“Devlet bize ölümü gösterip sıtmaya razı ediyor. Sıtmaya razıyız ama o da yok. SGK primleri ve vergiler yapılandırıldı ancak ödemeler Şubat ayında başlayacak. İşletmelerimiz açık değil ki nasıl ödeyelim? Banka kredileri de iş yeri açıldıktan sonra, sıfır faiz ve 3-6 ay vadeli olacak şekilde düzenlenmeli. Şu anda binlerce iş yeri kapalı ama dükkanı kapalı olduğu halde borç harç kirasını ödeyen arkadaşlarımız var. Kira konusu mülk/işyeri sahiplerinin vicdanına bırakılmış. Oysa bu konu mülk sahiplerinin vicdanına bırakılmamalı, devlet mutlaka bir düzenleme yapmalı. Bizim önerimiz Kamu bankaları üzerinden kira kontratları göz önüne alınarak 1 yıl geri ödemesiz sıfır faizli kredi verilebilir. Vergi ve prim ertelemelerinin kapsamı genişletilmeli. Çok zor durumdayız. Kira, SGK, vergi ve banka kredilerinin ertelenmesini istiyoruz.”
ATSO Başkan Yardımcısı M.Cihangir Deniz, ATSO bünyesindeki 49. Meslek Komitesi’ne üye bir çok işletmenin pandemiden etkilendiğini söyledi. Pandemiden etkilenen işyerlerine kira ve stopaj desteği verilmesi gerektiğini bir çok kez dile getirdiklerini belirten Deniz, “Kiracıyla mülk sahiplerini karşı karşıya getirmeyen bir yöntem bulunmalı” dedi.
EN ÇOK ETKİLENEN KENT ANTALYA
Pandeminin en fazla hazar verdiği ekonomilerin başında Antalya’nın geldiğini belirten Deniz, “Restoran işletmecilerimiz pandeminin başından bu yana çok büyük mağduriyet yaşadılar. Oda olarak çok yoğun mesai harcıyoruz. Pandeminin ilk gününden bu yana il bazında ve sektör farklılıkları gözetilerek destekler verilmesi gerektiğini ifade ettik. Bu sürecin ekonominin çarklarında kalıcı hasar bırakmaması için destek paketlerinin doğru noktalara odaklanması gerekiyor. Ekonomi yönetimimiz acil olarak bu işletmelerimize hibe, düşük faizli kredi, kamu alacaklarında faizsiz erteleme gibi destekler sağlamalı.
Antalya turizm sektörünün lokomotif olduğu ve şehirdeki neredeyse her sektörün doğrudan ya da dolaylı olarak turizmden beslendiği bir kent. Bizim ekonomi yönetiminden isteğimiz Antalya’nın durumunun doğru algılanmasıdır. Bu konudaki taleplerimizi ilgili mercilere dosyalarla da ilettik, her platformda da taleplerimizi yineliyoruz.
Bizler bu destekleri işletmelerimiz kalıcı hasar almasın, istihdamını korusun diye istiyoruz. Kapalı olan işletmelere kira ve genel giderler konusunda destek verilmesi gerektiğini sürekli dile getiriyoruz. İşletmelerimizin ayakta kalması demek, istihdamın korunması demektir. Bu dönemde istihdamı korumak için ne gerekiyorsa yapılmalıdır. Reel sektör de imkanları ölçüsünde bu konuda üzerine düşeni yapmaya hazırdır.
EN BÜYÜK SORUN: KİRA ÖDEMELERİ
Komitelerimizle, üyelerimizle yaptığımız görüşmelerde taleplerinin belli konularda yoğunlaştığını görüyoruz. Bu taleplerden bazıları şöyle;
“Mücbir sebeple vergi ve prim ertelemesinin kapsamının genişletilmesi talep ediliyor. Kredi almakta zorluklar yaşanıyor. Kira desteği sağlanması veya kira ödemelerinin sonraki aylara ertelenmesi isteniyor. Kira ödemeleri şu anda en büyük sorunlardan biri haline geldi. Yeme-içme gibi sektörlerimiz paket hizmet verseler de işlerin bir süre eskisi gibi olmayacağı ortada. AVM’ler ve yeme-içme sektörü başta olmak üzere kira konusunda mutlaka çözüm getirilmeli, kira stopajı kaldırılmalı ve tek taraflı fesih hakkı verilmelidir.”
Bu taleplerin bütün ticaret ve sanayi odalarının ortak talepleri olduğuna dikkat çeken Deniz, “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği kanalıyla bu taleplerimizi devamlı Hükümete iletiyoruz. Ekonomi yönetiminden yeni destekler bekliyoruz” dedi.