Geçtiğimiz haftalarda ev fiyatlarının hem satınalmalarda hem de kiralamalarda ne kadar arttığı ile ilgili bir yazı yayımlamıştık.
Bu yazımızda ise artan ev fiyatlarına/kiralarına ek olarak ev kurmak için gerekli olan temel ürünlerdeki artış ile birlikte sıfırdan bir ev kurmanın ne kadar arttığına değineceğiz. Bu amaçla öncelikle bir ev kiralandığında veya satınalındığında içinde bulunması gereken en temel eşyalardaki artışı TÜİK’in yayımladığı TÜFE bülteninden elde ederek sıfırdan bir ev kurulmak istendiğinde, geçmiş yıllara nazaran ne kadar daha fazla paraya ihtiyaç olduğunu analiz etmeye çalışacağız.
Bu kapsamda bir ev kurarken gerekli olan temel ürünler olarak buzdolabı (no-frost), çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, oturma odası takımı, yatak odası takımı, televizyon, elektrikli süpürge, ütü, fırınlı ocak, perde, halı belirlenmiştir. Elde edilen verilere göre Türkiye genelinde bir ev kurmak için 2010 yılına göre şimdi %294 daha fazla para ödemek gerekiyor. Belirlenen bu temel ev ürünlerini almak için 2010 yılında 11.365,10 TL ödenirken günümüze gelindiğinde bu değer 44.736,01 TL’ye çıkmıştır. İncelenen ürün kalemlerinde aynı dönem içinde %241 ve %581 arasında değişen artışlar gözlemlenmiştir. En fazla artış %581 oran ile elektrikli süpürgede olmuştur. 2010 yılında 206,54 TL’ye alınan elektrikli süpürge günümüzde 1.407,35 TL’ye alınmaktadır. Son 11 yıldaki değişim incelendiğinde elektrikli süpürgeyi ütü, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, perde, televizyon, halı, no-frost buzdolabı, oturma odası takımı, yatak odası takımı ve fırınlı ocak takip etmektedir.
Ev kurmak için gerekli ürünlerin fiyat değişimi ayrıca TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) bölgesi için de incelenmiştir. TR61 bölgesinde, 2010 yılına kıyasla ev kurmak için %279 daha fazla para ödenmiştir. 2010 yılında, belirlenen ürünler için toplam 11.368,33 TL ödenirken aynı ürünlere günümüzde 43.118,12 TL ödenmesi gerekmektedir. TR61 bölgesinde de en fazla artış elektrikli süpürgede gözlemlenmiştir. 2010 yılında TR61 bölgesinde, elektrikli süpürgeye 202,55 TL ödenirken 2021 yılı Ekim ayına geldiğimizde elektrikli süpürge fiyatları %753 artarak 1.727,14 TL’ye yükselmiştir. TR61 bölgesinde de ürün fiyatlarındaki artış oranları sıralamasında Türkiye geneli ile benzer bir tablo gözlemlenmektedir.
Yıllar içinde yaşanan fiyat artışlarında, Antalya’nın da içinde bulunduğu TR61 bölgesi Türkiye’ye paralel bir tablo çizmiştir. TR61 bölgesi, incelenen dönemin büyük bir çoğunluğunda Türkiye geneline göre daha yüksek ürün fiyatlarına sahip olmuştur. Ancak 2019 yılı başlarından itibaren Türkiye genelindeki fiyat artışları TR61 bölgesini geride bırakmıştır. Yıllar içinde daha yumuşak değişimlerle yaşanan artışlar 2018 ortalarında ivmelenmiştir. Devamında, düşen ivme 2019 ortasından sonra çok daha büyük bir artış oranı ile yükselme trendine geçmiştir. Hem Türkiye genelinde hem TR61 bölgesinde bu artış trendinin, enflasyonun mevcut seyrine göre artışını sürdürmesi beklenmektedir.
Bu hesaplamalar yapılırken ev kurmak için gerekli olan daha birçok ürün, faturalar ve kira maliyeti hesaba katılmamıştır. Buna rağmen artış oranları oldukça fazladır. Çalışan maaşları enflasyon oranında bile artmazken ürünlerdeki fiyatlar enflasyonun çok üstünde artmaktadır.
Seçil Gülbudak Dil
Müşavir