Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Enstitüsü (TUİK) tarafından açıklanan Aralık ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Enflasyonda yavaşlamanın ve Aralık’ta kaydedilen düşüşün sevindirici olduğunu belirten Başkan Davut Çetin, diğer taraftan mevcut enflasyonun çok yüksek olduğunu ve risklerin devam ettiğini kaydetti.
Aralık ayı enflasyonunun beklentiler doğrultusunda bir önceki aya göre düşüş gösterdiğini kaydeden Başkan Çetin, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“2018 Aralık ayı enflasyonu TÜFE’de %0,40, Yurtiçi ÜFE’de %2,22 düşüş göstermiştir. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında %20,30, yurt içi üretici fiyatlarında %33,64 olarak gerçekleşmiştir.
En fazla fiyat dalgalanması Antalya ürünlerinde
Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler %36,82 ile patlıcan, %32,97 ile salatalık ve %29,38 ile kabak olurken, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler %17,64 portakal, %12,80 ile domates olmuştur. Bir başka deyişle, en fazla fiyat dalgalanmasına tabi olan ürünler Antalya ürünleri olmuştur.
Motorlu taşıt, akaryakıt ve giyim fiyatları enflasyonu aşağıya çekti
Aralık ayında TÜFE’de düşüşü motorlu taşıt ÖTV ve akaryakıt fiyat indirimleri ile giyimdeki indirimler sağlamış, gıda fiyatlarında artış devam etmiştir. Yıllık enflasyondaki en fazla artış %31,36 ile “ev eşyası”, %28,80 ile “çeşitli mal ve hizmetler” ve %25,11 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” gruplarında gerçekleşmiştir.
Üretici fiyatlarında düşüş, elektrik ve doğal gaz tarifelerinde indirim, petrol ve demir-çelik fiyatlarındaki düşüşün sonucudur. Nitekim bir önceki aya göre en fazla düşüş; %22,56 ile ham petrol ve doğal gaz, %13,14 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %8,47 ile elektrik, gaz üretim ve dağıtımında gerçekleşmiştir. Buna karşılık tütün ürünleri %1,99, içecekler %1,74, diğer ulaşım araçları %1,59 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olmuştur.
Düşüş sevindirici ama enflasyon çok yüksek
Enflasyonda geçen ay başlayan yavaşlama ve Aralık ayında kaydedilen düşüş sevindirici olmakla birlikte, dünya ekonomisinin içinde bulunduğu durumda bu düzeyde enflasyonun çok yüksek kaldığını ve risklerin devam ettiğini gözden kaçırmamalıyız. Normal koşullar altında enflasyonun yılın son aylarında baz etkisiyle düşerek %17 düzeyine gerilemesi genel beklentidir, ancak önümüzdeki aylarda bir çok faktör önemli olacaktır. Petrol fiyatı dolar bazında Ekim ayından bugüne %35 düşmüştür, bu düşüş döviz kuruna bağlı olarak önümüzdeki aylarda yurtiçi enflasyonu da olumlu etkileyecektir,
Belirsizlik devam ediyor
Çekirdek enflasyon oranlarının hafif gerileme göstermekle birlikte %20 düzeyinde kalması ve yılın ilk yarısında baz etkisinin enflasyonu yükseltici yönde olması ise olumsuz faktörler arasındadır. Döviz kurunun küresel gelişmelerle dalgalanacağı bir dönemde bulunmamız belirsizliği ve enflasyonu artırıcı rol oynayacaktır. İstihdam üzerindeki prim ve vergiler düşürülmediği için asgari ücret artışının enflasyon üzerindeki etkisi de olumsuz olacaktır. Dolayısıyla henüz aşırı iyimserliğe kapılmamak gerekir. Bir başka önemli husus, enflasyonun toplu taşıma tarifelerinin ve ekmek fiyatının sabit tutulması, tütün gümrük vergisi indirimi, KDV ve ÖTV indirimleriyle baskılanmasıdır. Bu önlemlerin piyasanın işleyişini ve mali dengeleri bozmaması kadar, ne kadar sürdürülebileceği de önemli konudur.
Ekonomideki yavaşlama işletmeleri zorluyor
Enflasyonun önümüzdeki aylardaki seyri kadar önemli olan diğer konu, ekonomideki yavaşlamadır. Ekonomide durgunluk ve yüksek finansman maliyetleri karşısında fiyatlarını ve cirolarını artıramayan işletmelerin çok zorlandığı bir dönemdeyiz. Bu nedenle dış finansman kaynağı sağlanarak reel sektörün finansman ihtiyacının karşılanması önemli hale gelmektedir.
Batı Akdeniz’de yıllık enflasyon Türkiye ortalamasının 1,1 puan üzerinde
Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık %-0,64, yıllık bazda %21,41olarak gerçekleşmiştir. Bölgemizde yıllık enflasyon Türkiye ortalamasının 1,1 puan üzerindedir. TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 22. sırada, yıllık enflasyonda ise 13.sırada yer almıştır.”
