Yakın zamanda robotların birçok sektörde insanların yerini alacağı sıkça dile getirildi. Honda’nın meşhur robotu Asimo’nun 2000 yılındaki penaltı atışından bugüne insansı robot Sofya’yı, ters takla atanını, zor koşullarda bile dengesini kaybetmeyip düşmeyenleri, köpek gibi gezinen robotları medyada ilgiyle izledik (Asimo Haziran 2019’da emekliye ayrıldı). Bu gelişmeler robotların neden olacağı başta istihdam kaybı endişeleri gibi birçok tartışmayı da beraberinde getirmektedir.
Robotların meziyetlerinin sergilenmesi için fuarlar da önemli bir vitrin olmaktadır. Almanya’da her yıl düzenlenen ve sanayi alanında dünyanın en önemli fuarlarından biri olan Hannover Messe Sanayi Fuar’ında firmalar Endüstri 4.0’ın birçok sektöre etkilerini çeşitli uygulama örnekleri ile ziyaretçilerine sunmaktadır. 2018 yılında düzenlenen fuarda da firmalar robotların neleri yapabildiklerini kanıtlarcasına piyano çalan, makyaj yapan, fotoğraf çeken robotları şaşırtıcı örnek olarak sergilemişlerdi.
Fuarda sergilenen robotlardan Kawasaki firmasının kahve hazırlayıp servis eden robotu ile Kuka firmasının barmenlik yapan “Pauli Brothers” robotu da oldukça ilgi çekmişlerdi. Başta sanayi sektörü olmak üzere yapılması zor ve tehlikeli işler için robotların görev alması akla yatkın gelirken; bir bar ya da kafe ortamında insanlar neden bir insan yerine robottan hizmet alsınlar sorusu da akla gelmektedir. Sosyalleşme ihtiyacına da hizmet eden bir yerde işi otomasyona dönüştürmek gerekli midir? Anlaşılan o ki ihtiyaç ortaya çıkmadan sunulan ürün veya hizmetin gerekliliği de pek anlaşılamıyor.
İçinde bulunduğumuz süreçte Covid-19, beklenen birçok gelişmenin bekleme süresini kısalttığı gibi birçok sektörde de teknolojik uygulamaların hızla hayata geçirilmesine ön ayak oldu.
Bu dönemde perakende ve hizmet sektöründe en çok dikkat edilen “sosyal mesafe” ve “temassız” hizmet konularında yenilikçi çözümler hızla uygulamaya geçiyor. Güney Kore’de bir kafe, müşterilerle sosyal mesafeyi korumak için robotları çalıştırmaya başladı.
Kahve yapmak için barista robot, Americano ve Rooibos çayı da dahil olmak üzere bir kahve pompası sistemi kullanarak 60 farklı sıcak içecek hazırlayabilirken, otonom sürüş becerisine sahip bir diğer robot da müşterilerin masalarına içeceklerin servisini yapabiliyor.
Bir ekran üzerinden müşterilerin siparişlerini alan robotlar altı içeceği yedi dakikada hazırlayıp servis edebiliyor. Kahveyi servis eden robot müşterilere “İşte buzlu Americano’nuz, lütfen tadını çıkarın – karıştırırsanız daha da iyi olur” diyerek servisini tamamlıyor.
Örnek uygulamanın yapıldığı kafede temizlik, malzeme temini ve düzeni için sadece bir insan görev yapıyor. Robot barista sistemini geliştiren firma bu yıl için en az 30 kafede bu sistemi kurmayı hedeflediklerini belirtiyor.
Güney Kore örneği Covid-19 ile robotların da sektörlere etkisinin beklenenden hızlı olacağını göstermektedir. Robotların insanların yerini almasındaki en önemli endişelerden biri olan işsizlik endişesi kısmen de olsa bu süreçte yerini sağlık açısından bir ihtiyaç olarak görülmeye bırakabilir.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
Araştırma ve Ticaret Geliştirme Müdürlüğü
