Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, Covid-19’un ekonomiye etkilerini, sektörler için atılması gereken adımları ve 2020 yılı beklentilerini değerlendirmek amacıyla Meslek Komite Başkanları,  Meclis Başkanlık Divanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri’nin katılımı ile online bir toplantı gerçekleştirdi.

Zorluklar devam ediyor

Türkiye’de koronavirüs nedeniyle ekonominin 2,5 aydır adeta durduğunu kaydeden Başkan Çetin “ şimdi bir normalleşme süreci yaşıyoruz. İşletmeler açılmaya başlandı. Ancak önümüzdeki belirsiz bir süre daha eski iş hacimlerine ulaşmak mümkün görünmüyor. Dolayısıyla zorlukların devam ettiği açıktır. Bu süreç hükümetin destek paketleri, vergi ve borç ertelemeleri ve kredilerle yürütüldü. Mart ayından bu yana Merkez Bankası ilave para arzı yarattı. Hükümet bunun da katkısıyla hem istihdam desteği sağladı hem de kamu bankaları kanalıyla kredi verildi. Mart ayından itibaren kamu bankaları 172 milyara yakın ilave kredi sağladılar, özel yerli bankalar ancak 14 milyar TL kredi verebildiler. Yabancı bankalar ise 30 milyar kredi sağladılar, yani toplamda 220 milyar ilave kredi verildi.

Antalya da yaklaşık 11 milyar Lira kredi kullandı. Toplam kredimizin %10’u kadar krediyi iki ayda kullandık Antalya’da ATSO’nun da finansman desteği ile hayata geçen nefes kredisinden en fazla faydalanan illerden birisi de Antalya oldu. Kamu bankalarından yeni bir kredi paketi geldi. Burada konut, otomotiv ve iç turizmi destekleyecek krediler var. Faiz oranları tarihi olarak en düşük düzeylere çekildi. Kuşkusuz bunları devlet sübvanse etmektedir. Bu kredinin ekonominin canlanmasına faydası olacaktır.” şeklinde konuştu.

Desteklerle istihdamın önemli bir kısmı korundu

Bu dönemde istihdam desteklerinin çok önemli olduğunu belirten Davut Çetin, ”Kısa çalışma ödeneğinden Türkiye genelinde 2 milyon 600 bin, Antalya’da 160 bin çalışan yararlanmış. İlimizde 500 bin civarında SGK’lı çalışanımız var, 160 bin kişinin kısa çalışmadan yararlanması önemli bir destek olmuştur. Böylece istihdamın önemli bir kısmı korunabilmiştir.

Ertelenmiş olan ödemeler Ekim ayında sıkıntı yaratabilir, finans yönetimine dikkat!

Bu paketlere rağmen halen bütün sektörlerimiz Hükümetin desteklere devam etmesini bekliyor. Çünkü birçok sektörde durgunluk devam ediyor. Restoranlar, perakende mağazaları, kreşler, eğlence yerleri, spor tesisleri gibi işletmeler 2,5 ay kapalı kaldılar, bundan sonrası da belli değil. İnsanlar halen AVM’ye gitmiyor, restorana eskisi gibi gitmeyecek. Bu işyerlerinin kira yüküne halen çözüm bulunamadı. Meclis toplantısında Ekim aylarında birikmiş borçlarla karşılaşacağımıza dikkat çekmiştim. Şimdi ertelenmiş olan ödemeler Ekim ayında sıkıntı yaratacak. Vergi ve prim ödeme sürelerinin tekrar ertelenmesini, kısa çalışma ödeneğinin uzatılması gerektiğini her ortamda dile getiriyoruz. Yine de herkes dikkatli olmalı, bu dönemde finans yönetimine dikkat edilmelidir” dedi.

İş dünyası daha titiz ve dikkatli olmalı

İş dünyasının bu süreçte daha titiz ve dikkatli olması gerektiğine işaret eden Başkan Davut Çetin, “Bu dönemde başından beri herkesin vicdanlı, dürüst, sorumlu davranması gerektiğini söylüyorum. Herkes önce en zor durumda olanın hakkını savunmalıdır. Pandemiden görece az zarar gören hatta iş hacimlerini artıran sektörler de bu süreci fırsat olarak görüp ihtiyacı olmadığı halde “hep bana” derse, destek paketleri istediğimiz etkiyi vermez ve bu gemide hep birlikte batarız.” ifadesini kullandı.

Bu yıl pandemi etkilerinden daha önemli sorununun turizmdeki kayıp olacağına dikkat çeken Çetin, Avrupa’da ve Rusya’da dış hat uçuşları konusunda belirsizliğin devam ettiğini, Avrupa turizminde korona vakalarının düşük olduğu bölgeler arasında yeşil veya güvenli koridorlar, yani geçiş hatları kurulmasına karar verildiğini söyledi.

Antalya ekonomisine ilave destek talebi

Hükümetin turizmden etkilenen sektör ve bölgeler için ayrı bir program geliştirmesi gerektiğini talep eden Başkan Davut Çetin, ”Bu yıl en fazla etkilenen il Antalya olacaktır. Kayıpları azaltmak için ve Antalya ekonomisine ilave destekler gereklidir” dedi.

Pandeminin Antalya ekonomisine etkilerini ortaya koymak üzere akademisyenlerle bir çalışma başlattıklarını belirten Çetin, “Çalışma grubumuz çeşitli simülasyon çalışmaları yaptı. Hızlı bir şekilde online toplantılar da yapıldı. SİAD Başkanlarımız ve Komite başkanlarımız toplantılara katıldılar. Bu araştırmanın dışında bir de elektronik anket başlattık. Üyelerimizin pandemiden nasıl etkilendiklerini, hangi desteklerden ne kadar yararlandıklarını, hangi önlemleri aldıklarını ayrıca soruyoruz. Bütün komitelerimiz bu ankete önem vermelidir. Sonra araştırma raporumuzun sonuçlarını da açıklayacağız” dedi.

Başkan Davut Çetin, toparlanmayan sektörlere acil destek sağlanması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Kısa dönemde acil meselemiz, halen toparlanmayan sektörlere destek sağlanmasıdır. Turizm sezonunu kurtarmak için mümkün olan her çabayı harcamalıyız. Sosyal medya tanıtımı, iç turizmin canlandırılması, şehir merkezinin canlandırılması için çalışmaya devam etmeliyiz.”

Toplantıda daha sonra Komite Başkanları söz alarak sektörel sorunlarını ve taleplerini dile getirdiler. Başkan Çetin, Komite Başkanları tarafından dile getirilen hususların ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşüleceğini sözlerine ekledi.