Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Şubat Ayı Olağan Meclis Toplantısı yapıldı. Meclis Başkanı Süleyman Özer’in başkanlığında gerçekleşen toplantının açılışında bir konuşma yapan ATSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı M.Cihangir Deniz, Oda olarak yoğun bir ayı geride bıraktıklarını belirterek, “Neredeyse bir yıllık faaliyeti bir ay içerisinde gerçekleştirdik Bu kadar çok etkinlik, en başta Başkanımızın gayreti ve fedakarlığıyla, sonra da bir ekip çalışmasıyla ve sizlerin destekleriyle mümkün olabiliyor. Bu nedenle hepinize, emek veren, katkı yapan herkese teşekkür ediyoruz” dedi.
Şubat ayı içinde ilki düzenlenen ve büyük ilgi çeken “Beyazdan Maviye” triatlon yarışlarının gelecek yıllarda uluslararası düzeyde gerçekleştirileceğini belirten Deniz, “Gelecek yıl tam bir profesyonel yarışmaya dönüştürürsek ve uluslararası yarışma yapabilirsek, dünyada Antalya ismi daha farklı yankılanır. Beyazdan Maviye Antalya’nın en önemli etkinliklerinden birisi olmaya adaydır” ifadesini kullandı.
Şubat ayı içinde Antalya’da düzenlenen Bankalar Birliği toplantısının da çok verimli geçtiğini vurgulayan Deniz, “Banka genel müdürleriyle birebir görüşmeler yapılmış, birçok üyemiz sorununu çözme imkanı bulmuştur. Böyle bir toplantı için TOBB Başkanı Sayın Hisarcıklıoğlu’na ve Bankalar Birliği yönetimine teşekkür ediyoruz. Bu toplantının Antalya’da yapılmasında Davut Başkanın önemli rolü olmuştur” dedi.
Neredeyse her sektörde azalma var, ancak internet satışları artıyor
ATSO olarak dijital dönüşüm, e-ticaret, e-ihracat konularında yoğun çalışmalar yaptıklarını belirten Deniz şunları kaydetti;
“Aralık 2018 verilerine göre perakende ticarette toplam satışlar azalmıştır. Neredeyse her sektörde azalma olmuş, ancak internet satışları artmaya devam etmiştir. Antalya’da çeşitli sektörlerde işletmelerin internet satışı, mağaza satışlarını geçmeye başlamıştır.
Bu nedenle e-ticaret eğitim programı başlattık. Bu programa 21 üyemiz katılmıştır. Eğitimden sonra birebir danışmanlık hizmeti de veriyoruz. Bir sonraki aşamada e-ihracat programına başlayacağız.
Ülke ve Antalya olarak her sektörde ihracatımızı artırmaya çalışmalıyız. Oda olarak URGE projeleriyle de bunun için çalışıyoruz. Geçen hafta Dış Ticaret Klübü etkinliği yaptık. Bir ihracatçı firma temsilcisi, odanın yabancı ülke araştırması yaptığını, yabancı firma istihbarat bilgisi verdiğini, yabancı ülke işlemleri için yol gösterdiğini, bir Odadan beklenebilecek hizmetin ötesine geçtiğini ifade etti. Şahsen ben bundan gurur duydum. Dış Ticaret Kulübü ve Brezilya Günü etkinliği de güzel bir etkinliğimiz olmuştur.
Oda ve Borsalar Meslek Lisesi Yönetiminde
Bugün öğleden sonra Ankara’da TOBB Akreditasyon sertifika töreni de yapılacaktır. Odamızın en yüksek akreditasyon notu alan odalar arasında olmasını bekliyoruz.
Bir başka beklediğimiz haber de her ilde bir meslek lisesi yönetiminde Oda ve Borsaların yer almasıdır. Böylece Odamız doğrudan bir meslek teknik lisesinin yönetimine girmiş olacaktır. Bu sayede nitelikli ara eleman yetiştirilmesinde doğrudan söz sahibi haline geleceğiz.
Dün TOBB Sektör Meclisleri toplantısı yapıldı ve KOBİ teşvikleri, istihdam teşvikleri konuları ele alındı.
Yeni İstihdam Seferberliği
TOBB’un gündemindeki bir önemli konu yeni istihdam seferberliğidir. Hükümet yeni istihdam teşvikleri uygulamaya başlamıştır. Bütün komitelerimizin raporlarında SGK prim desteği verilmesi konusu yer almıştır. İstihdam teşviklerinde kısa çalışma ödeneği gibi teşviklerden daha fazla yararlanmalıyız.
Oda olarak önümüzdeki günlerde bu konuda bir bilgilendirme toplantısı da yapacağız ve istihdam kampanyasına destek vereceğiz.
Gerçeği söylemek gerekirse ekonomik büyüme ve yatırım olmadan yeni istihdam artışı zordur. Birçok üyemiz ayakta kalma mücadelesi vermektedir. Sektörlerimizin talebi işçi çıkarmamak, mevcut istihdamı korumak için vergi ve prim indirimi getirilmesidir. Artık geçici teşvikler yerine vergi ve primlerin kalıcı bir şekilde düşürülmesini istiyoruz. Devlet gelir farkını kayıtdışı istihdamın azalmasıyla telafi etmelidir.
2019 Beklenti Anketini Tamamladı
Bildiğiniz gibi, üç yıldır, yıl sonunda kent merkezindeki perakende sektörüne dönük satış ve beklenti anketi yapıyoruz. 2018 değerlendirme ve 2019 beklenti anketini tamamladık, Perşembe günü açıklayacağız.
Anket sonuçları ilk bakışta beklediğimizden daha olumsuzdur. Esnafta karamsarlık fazladır. Piyasada durgunluk devam ettiği için geçen yıla dönük genel değerlendirme ve 2019 beklentileri de olumsuz olmaktadır. Biz her ay mecliste verilerle konuşuyoruz ki, aşırı karamsarlık, aşırı iyimserlik yerine gerçekçi tahminler yapılsın. Sorunları görmezden gelmek, idare ediyoruz demek doğru olmadığı gibi, devamlı olarak öldük, bittik mantığı da doğru değildir.
Maalesef piyasada durgunluk süreci devam etmektedir. Otomobil, beyaz eşya ve konut satışlarında düşüş devam etmektedir. Ar-Ge Müdürlüğümüzün bülteninde son veriler bulunmaktadır.
Bu Yıl Turizmde Yine İyi Bir Sezon Bekliyoruz
Turizmde yıla iyi başladık. Bu yıl turizmde yine iyi bir sezon bekliyoruz. Kayıtlı istihdamda Kasım ayında Antalya’daki değişim beklediğimizden yüksektir. Türkiye’de negatif olmasına rağmen bizde yüzde 5.5 artış var.
Kayıtlı esnaf sayımız artmaya devam ediyor. Karşılıksız çek oranı geçen yıl Ocak’ta 1.6 iken bu yıl yüzde 4 oldu. 2016 yılında %8 oranına çıkmıştık, bu yıl daha fazla artış olmamasını ümit ediyoruz.
İlginç bir gösterge kredi artış oranıdır. Antalya’da kamu bankaları kredileri yüzde 23 artarken, özel bankalarda artış yüzde 4’tür, yani özel bankalar kredi musluğunu kapamışlardır. Vergi tahsilatında durgunluğun etkisi görülmektedir.
Konut satışlarında olumsuz bir tabloyla karşı karşıyayız. Bu konuda bir konut kredisi kampanyası için çalışıyoruz. Davut başkan, Ziraat bankası genel müdürü ile görüştü ve Banka bir protokol hazırladı. Önümüzdeki günlerde inşaat ve emlak sektörüyle toplantı yapacağız. Amacımız sektörün bir araya gelip, konut kredisi kampanyası başlatmasıdır. Bunu başarırsak, Antalya’da bir ilki gerçekleştirmiş oluruz.
KDV Ödemeleri
Ekonomi yönetimi piyasayı desteklemek için KDV ödemeleri konusunda önemli bir adım attı. Bundan sonra KDV iadeleri için rapor oluşturulacak ve 10 gün içinde yüzde 50 ödeme yapılacak. Vergi dairelerinin rapor süreci de uzamazsa bu iyi bir gelişme olur.
Ayrıca yeni bir KOBİ kredi paketi getirileceği açıklandı. Bunun da uygulamaya girmesini bekliyoruz.
Ekonomide durgunluk, işsizlik, yüksek faiz, girdi maliyetleri konularını konuşmamız gerekirken, son haftalarda en çok konuşulan konu patlıcan, biber ve Toptancı haller oldu. Meclis olarak üzerinde durmamız gerektiğini düşünüyorum. Türkiye’de 1970’lerde tanzim satış mağazaları vardı. 40 yıl sonra yeniden tanzim satış mağazalarına dönmeye başladık.
Dünyada iyi işleyen bir piyasa dışında, bir üründe arz ve talep dengesi sağlayan başka bir sistem henüz icat edilmedi.
Türkiye’nin Sorunu Ekonominin Ve Ücretlerin Avrupa Düzeyine Gelememesidir
Bizde sebze ve meyve fiyatları bazen Avrupa’ya yakın, bazen de Avrupa’nın çok altında. Gübre, ilaç, plastik, mazot Avrupa fiyatındaysa, domates ve biberin fiyatı da Avrupa’ya eşit olmak zorundadır. Marketlerde diş macunu, diş fırçası, deterjan, sucuk ve salam fiyatları Avrupa ayarında, hatta bazen daha da yüksektir. Araba fiyatları, elektronik, hatta internet fiyatı da Avrupa’dan yüksek. Ama sıra sebze ve meyveye gelince istiyoruz ki, ucuz olsun. İstiyoruz ki, köylü eskisi gibi düşük fiyata çalışsın, biz de düşük fiyatla alalım. Bugün üretici bir kilo portakaldan kazandığıyla sahilde bir çay içemez. Eskiden kahvelerde çay kuruşla satılırdı. Şimdi kafelere geçtik çay ve kahve Euro üzerinden fiyatlandı. Bütün bunlara nasıl alıştıysak, sebze ve meyvenin Avrupa fiyatına gelmesine de alışacağız. Türkiye’nin sorunu ekonominin ve ücretlerin Avrupa düzeyine gelememesidir.
Tarım Alanlarını Kendi Elimizle Konut Alanlarına Çeviriyoruz
Türkiye’de tarım alanlarını koruyamıyoruz. Antalya’da bile tarım alanlarını kendi elimizle konut alanlarına çeviriyoruz. Kooperatiflerimiz yok. Ambalaj sorunu var, ambalaj maliyeti yüksek. Seralarımız modern değil, lojistik modern değil. Kış aylarında sera üretimi yetersiz olduğu için tüketici, yaz aylarında ürün bol olduğu için üretici kaybetmektedir. Taşıma sırasında, market ve pazarda ürünün dörtte biri çöpe gidiyor. Her 100 metrede bir market var, marketlerin işletme maliyeti yüksek. Semt pazarlarına üretici giremiyor, farklı bir yapı oluşmuş durumda, bu nedenle pazar maliyetleri de yüksek.
Seraların modernize edilmesi, organize sera bölgeleri kurulması, büyük ölçekli seralara geçilmesi, küçük üreticilerin modern kooperatiflerle birleştirilmesi gibi büyük hamleler yapmak, köyleri kalkındırmak, eğitimli gençleri tarım üretimine yönlendirmek zorundayız.
Bu konuları artık herkes ezbere biliyor, bu gerçekler ortada iken, devletin veya belediyelerin bütçeden farkı ödeyerek ucuz sebze ve meyve satması mümkün değildir. Türkiye geçmişte KİT zararlarından, belediye zararlarından, banka zararlarından çok çekti. Geçmişteki hataları tekrar etmemeliyiz.
Toplumun Geleceğe Güvenle Ve Ümitle Bakmasına İhtiyacımız Var
Piyasa anketimizde esnafın karamsar olduğunu söyledim. Toplumun geleceğe güvenle ve ümitle bakmasına ihtiyacımız var. TUİK yeni bir veri yayınladı, burada sizinle paylaşmak istiyorum. Yaşam memnuniyeti anketi yapılmış ve insanlara mutlu olup olmadığı sorulmuş. Toplumun sadece yüzde 53’ü mutlu olduğunu söylüyorsa ve bir yılda yüzde 5 düşüş varsa herkesin bunu sorgulaması gerekir.
Bunun bir nedeni ekonomideki sıkıntılardır, diğer bir nedeni ise kutuplaşma ve siyasetteki sert söylemlerin devam etmesidir. Bir diğer faktör medyamızın durumudur. Medyada sabahtan akşama kadar ya sert bir dil ya da şiddet dolu diziler var.
Toplumun ümit ve güven içinde olması, yatırımcının ve yabancı sermayenin güven duyması için en önemli konulardan biri hukukun üstünlüğüdür. Türkiye demokraside, hukuk sisteminde, özgürlük ortamında dünyanın en ileri ülkeleri arasında olmalıdır. Özgürlük ve adalet, yargı bağımsızlığı, özgür basın ekonomik ve sosyal gelişmenin temelidir. Sayın Mevlüt Çavuşoğlu bakanımız hükümetin adalet reformu hazırlığı içinde olduğunu açıkladılar. Yerel seçimlerden sonra kapsamlı bir hukuk reformu adımı atılmasını ümit ediyoruz.
Komite Raporlarımızda En Önemli Konu Vergi Ve Prim İndirimi
Komite raporlarımızda en önemli konu vergi ve prim indirimi olmuştur. Bunun dışında kiralardan ve ilan-tabela vergisinden yakınmalar bulunmaktadır.
Elektrikte TRT payının kaldırılması, müteahhitler için fiyat farkı kararnamesi çıkarılması, binalarda ısı yalıtımına daha fazla teşvik verilmesi, kozmetik ürünlerinde ve et ürünlerinde kalite denetimleri yapılması, kuyumculuk sektöründe kredi kartı taksidi, Kaleiçi yat limanı mendireğinin onarımı gibi çok sayıda talep, şikayet ve öneri dile getirilmiştir.
Bu taleplerin bir kısmı belediyelere yönelik taleplerdir. Belediyelerden bir önemli talep ise işyeri açılış izinlerine bir denetim getirilmesidir. Bugün il düzeyinde ürün kontrolü, işyeri ruhsat denetimleri gerekli düzeyde yapılamamaktadır. Bakanlık teşkilatları yeterli değildir, belediyelerin ve odaların yetkisi yoktur. Bu yapı değişmeli, belediyelere ve odalara yetki devri yapılmalıdır.
Seçim bildirgemizde toplu işyerleri, ticari alan planlaması gibi önemli konular yer almıştı. Bu konular yeterince konuşulmamaktadır.
Bakanlıkların Belediyeye Ve Odaya Sormadan Ankara’dan Tahsis Yapması Doğru Değildir
Son günlerde Antalya gündemine gelen bir konu, Bakanlığın yeni maden ruhsatları vermiş olmasıdır. Bakanlıkların belediyeye ve Odaya sormadan Ankara’dan tahsis yapması doğru değildir. Fakat bir konuya daha dikkat çekmek istiyorum, Antalya’nın çevresinde, yamaçlarda, ormanlık alanlarda konut inşaatlarında çoğalma görüyoruz. Orman içine 3 katlı binalardan oluşan siteler yapılıyor. Köyleri betonlaştırıyoruz. Antalya’nın siluetini bozan büyük inşaatlar yapılıyor. Bu sorunlara daha fazla dikkat edilmesi gereklidir.
Geçen hafta Kurtuluş Savaşı’nın 100. Yılına dair bir Cumhurbaşkanlığı talimatı yayınlandı. Bu yıl 19 Mayıs 1919’da Atatürk’ün Samsun’a çıkışının, Amasya Tamimi, Sivas, Erzurum Kongrelerinin 100. Yılını kutlayacağız. Seçimlerden sonra millet olarak hep birlikte 19 mayıs coşkusunu yaşamayı temenni ediyorum. Ülkemizin bu birlikteliğe ihtiyacı var.
Önümüzdeki hafta Runatolia koşusu var. ATSO takımı ANTÇEV yararına, eğitime destek için koşacak. Ben koşamayacağım, ama başkana ve diğer arkadaşlara maddi ve manevi destek vereceğim. Meclisimizin ve komitelerimizin desteğini de bekliyoruz. Hafta sonu Gran Fondo bisiklet yarışması yapıldı. Akra Barut otel güzel organizasyonlarla kent kültürüne ve kent turizmine destek oluyor, kendilerine odamız adına teşekkür ediyorum.”