Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)’ne göre, haziran ayında uluslararası turist sayısının bir önceki yılın aynı ayına göre %93 oranında azalması COVID-19’un sektör üzerindeki olumsuz etkisini gözler önüne sermektedir. Yılın ilk yarısında ise, ülkelerin sınırlarını kapatmaları ve seyahat kısıtlamaları getirmeleriyle birlikte uluslararası turist sayısında %65’lik bir düşüş kaydedilmiştir.

Son haftalarda, her ne kadar destinasyonların birçoğu sınırlarını tekrar açmaya başlasa da (destinasyonların % 53’ü seyahat kısıtlamalarını hafifletmiştir), hükümetler ihtiyatlı davranmaya devam etmektedir. Yılın ilk yarısındaki kapanmalar uluslararası turizm üzerinde büyük bir etki yaratmış, turizm hareketlerindeki keskin ve ani düşüşler milyonlarca işi ve işletmeyi riske atmıştır.

Ekonomik maliyet

UNWTO’ya göre, 2020 Ocak-Haziran döneminde uluslararası seyahat talebindeki büyük düşüş, 440 milyon uluslararası varış kaybı ve uluslararası turizmden elde edilen yaklaşık 460 milyar ABD Doları gelir kaybı anlamına gelmektedir. Bu da, 2009 yılında yaşanan küresel ekonomik ve mali kriz sırasında turizm gelirlerindeki kaybın yaklaşık beş katıdır.

UNWTO Genel Sekreteri Zurab Pololikashvili,  güvenli ve sorumlu uluslararası seyahatin dünyanın birçok yerinde mümkün olduğu bir ortamda, hükümetlerin küresel turizmi yeniden hareketlendirmek için özel sektörle yakın işbirliği içinde olma zorunluluğuna ve koordineli hareket etmenin önemine vurgu yapmaktadır.

Tüm bölgeler pandemiden olumsuz etkilendi

Her ne kadar Mayıs ayının ikinci yarısından itibaren destinasyonların çoğu kademeli olarak yeniden açılsa da, yaz sezonunda Kuzey Yarımküre‘de turizm hareketlerinde beklenen iyileşme gerçekleşmemiştir. Avrupa, 2020’nin ilk yarısında turist girişlerinde %66’lık bir düşüşle tüm küresel bölgeler arasında ikinci en ağır darbeyi alan bölge olurken;  Amerika’da %55, Afrika ve Orta Doğu’da %57 oranlarında düşüşler görülmüştür. Bununla birlikte, COVID-19’un turizm üzerindeki etkisini hisseden ilk bölge olan Asya ve Pasifik, altı aylık dönemde turist sayısındaki %72’lik düşüşle pandeminin en olumsuz etkilediği bölge olmuştur.

Alt bölge düzeyinde, en büyük düşüşler Kuzeydoğu Asya’da (-%83) ve Güney Akdeniz Avrupa’da (-%72) kaydedilmiştir. Tüm bölgeler ve alt bölgelerde, Ocak-Haziran dönemi varışlarında %50’den fazla düşüş kaydedilmiştir. Talepteki daralma, uluslararası turizm harcamalarına da çift haneli düşüşler olarak yansımıştır. Fransa ve Almanya gibi bazı pazarlar haziran ayında bir miktar iyileşme göstermiş olsa da, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi başlıca pazarlarda durgunluk devam etmektedir.  

Azalan seyahat talebinin ve tüketici güveninin, yılın geri kalanında da sonuçları etkilemeye devam etmesi muhtemel görünmektedir.  Mayıs ayında, UNWTO, 2020 yılında uluslararası turist varışlarında %58 ila %78’lik düşüşleri işaret eden üç olası senaryoyu ana hatlarıyla açıklamıştır. Ağustos ayındaki mevcut eğilimler, özellikle bazı destinasyonlarda kısıtlamaların tekrar gündeme gelmesiyle talepte %70’e yakın bir düşüşü (senaryo 2’yi) işaret etmektedir.

Seyahat kısıtlamalarının kademeli ve doğrusal bir şekilde kaldırılması, aşı veya tedavinin geliştirilmesi ve güveninin geri dönüşü varsayımlarına dayalı olarak 2021 yılı trendinde bir değişiklik beklenmektedir. Ancak turist girişlerinin 2019 seviyesine dönüşünün 2,5 ila 4 yıl gibi bir süre alması öngörülmektedir.

ATSO Araştırma ve Ticareti Geliştirme Müdürlüğü

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)