Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan “İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla” rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Başkan Davut Çetin açıklamasında şunları kaydetti:

TUİK tarafından açıklanan iller bazında GSYH verilerine göre Antalya’nın 2017 yılında 90 milyar TL GSYH değeri ile sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli’nin ardından altıncı sırada olduğunu görüyoruz. Uzunca bir süre beşinci sırada olan Antalya, 2011 yılından bu yana Kocaeli’nden sonra altıncı sırada kalmaya devam etmektedir.

En çok üreten 6. iliz ama ortalamanın altında büyüyoruz

Antalya’nın, Türkiye GSYH’ndan aldığı payın son 10 yıllık değişimine baktığımızda 2007’de %3,3 olan payın 2017’ye gelindiğinde 2,9’a düştüğünü görüyoruz. Başka bir ifadeyle Antalya, ülkemizin en çok üreten 6. İli olmasına rağmen, son 10 yıldaki büyümesi Türkiye ortalamasının maalesef altında kalmış durumdadır.

GSYH’yı sektörler itibariyle incelediğimizde Türkiye genelinde hizmetler sektörünün %60,23, sanayi sektörünün %32,91 tarım sektörünün ise %6,87 paya sahip olduğunu görüyoruz. Bu dağılımın Antalya için ise hizmetler %72,72, sanayi 18,92, tarım %9,36 olarak gerçekleştiğini görüyoruz.

Türkiye’de sektörlerin son 10 yıldaki değişimleri değerlendirildiğinde, hizmetler sektöründe % 244,58, sanayi sektöründe % 288,86, ve tarım sektöründe % 185,51 büyüme olduğu görülmektedir. Aynı dönemde Antalya’daki sektörel büyüme ise hizmetler sektöründe %226,76, sanayi sektöründe %246,37 ve tarım sektöründe ise %90,95 olarak gerçekleşmiştir.

Kişi başı gelirde Türkiye büyümesi Antalya’nın 1,5 katı

Benzer tablonun kişi başı gelirde de gerçekleştiğini görüyoruz. 2007 yılında Türkiye’de kişi başı GSYH 12.550 TL iken 2017 yılında bu rakam 38.681 TL’ye yükselmiştir. Antalya’da ise 2007 yılında kişi başı GSYH 16.412 TL iken 2017 yılında bu rakam 38.408 TL’ye yükselmiştir. Başka bir ifadeyle son 10 yılda kişi başı gelirde Türkiye ortalamasındaki büyüme Antalya’nın 1,5 katıdır.

2017 yılında kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılada, İstanbul 65.041 TL ile ilk sırada yer alırken İstanbul’u, 64.659 TL ile Kocaeli ve 52.000 TL ile Ankara izlemiştir. Antalya 38.408 TL ile on ikinci sırada yer alarak Türkiye ortalamasının altında kalmıştır. Kişi başı gelir artışında özellikle sanayi illerinin öne çıktığını görmekteyiz.

Tarımda, Konya ve İzmir’in ardından üçüncü

Antalya tarımsal GSYH’de 2006 yılında birinci il olmuş, birinciliği 2011 yılına kadar sürdürmüş, 2011 sonrasında bitkisel ürün arz ve talebinde, dolayısıyla fiyatlarda yaşanan olumsuz gelişmeyle Konya ve İzmir’in ardından üçüncü sıraya düşmüştür. Tarımda Antalya’nın Türkiye GSYH’daki payı 2007 yılında %5.3 iken 2017 yılında %3.5’e gerilemiştir.

Hizmet sektöründe 4. sırada

Bilindiği gibi hizmet sektörü ticaret, turizm, ulaştırma, gayrimenkul hizmetleri, mesleki ve teknik hizmetler gibi büyük bir faaliyet yelpazesini içermektedir. TUİK verileri Antalya’nın hizmet sektöründe dördüncü sırada olduğunu göstermektedir. Rakamlar, 2016 yılında sektörün cari fiyatlarla 2015 yılı ile aynı düzeyde, yani 48 milyar TL’de kaldığını söylemektedir.

Hizmet sektörü Türkiye GSYH’sıiçerisinde Antalya’nın payı 2007 yılında %3.7 iken 2017’de %2.9’a gerilemiştir.

Sanayi sektöründe 12. sırada

TUİK verilerine göre Antalya sanayi sektörü İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa, Tekirdağ, Gaziantep, Manisa, Adana, Konya ve Kayseri illerinden sonra 12. sıradadır. Antalya’nın sanayi sektöründe 12. sıraya çıkmasında sanayi içerisine madencilik ve inşaat sektörünün de dahil edilmesinin etkisi bulunmaktadır.

Sanayi sektörü Türkiye GSYH’sı içerisinde Antalya’nın payı 2007 yılında %1.9 iken 2017’de %1.7’ye gerilemiştir.

Katma değere odaklanırsak Antalya’nın büyüme potansiyeli çok büyük

Bu verilerin tamamı birlikte değerlendirildiğinde İstanbul’da üretilen katma değerin Türkiye ortalamasını yukarıya çektiği, Antalya’nın ise turizmde, tarımda, sanayide büyümesinin son 10 yılda ülke ortalamasının gerisinde kaldığı görülmektedir. Bu verileri bir uyarı olarak değerlendirmeli, Antalya’yı orta gelir tuzağından çıkarmak için her düzeyde işbirliğine önem vermeliyiz. Hizmet sektöründe, turizmde, tarımda, sanayide ürün ve pazar çeşitlendirmesiyle yüksek katma değerli ürünlere yönelerek bu potansiyeli ülkemizin ve kentimizin refahını artırmak hedefiyle hayata geçirebiliriz.

Bilgiye dayalı adımlar atarsak büyürüz

ATSO olarak Valiliğimizin ve tüm kent dinamiklerinin desteği ile hayata geçirdiğimiz Antalya 4.0 projesi tam da bunu amaçlamaktadır. Bütün kurumlarımızın ve STK’larımızın Antalya 4.0 vizyonunu sahiplenerek  geliştirmesi, akıllı-dijital kent ve ekonomi doğrultusunda daha hızlı ilerlememizi sağlayacaktır. Kentimizin, kurumlarımızın, işletmelerimizin büyük veri ve bilgi çağının gereklerine uygun olarak atacağı adımlarla Türkiye ekonomisinin itici gücü olacağına inancım tamdır.”